WAT IS TANTRA?
Ontdek de rijkdom van deze eeuwenoude traditie
Wat is Tantra?
Dit is tegelijk een van de meest voor de hand liggende en meest ingewikkelde vragen om te beantwoorden. Want net zoals er ontzettend veel antwoorden zijn op de vraag ‘wat is Christendom’ zijn ook hier vele visies en ingangen te nemen. Tantra bestaat meer dan 2000 jaar en in die tijd zijn er vele stromingen ontstaan die hun eigen visie en beoefening hebben. Wij nemen je graag mee in onze visie.
Wat is Tantra? Wat is Tantra? Wat is Tantra? Wat is Tantra?
Tantra is een alsmaar verdiepend onderzoek van wie je werkelijk bent en hoe je steeds meer kan loslaten in de vrije stroom van het bestaan – met alles wat daar bij hoort. Het nodigt je uit in een onderzoek voorbij het idee van wie je bent of je zou moeten zijn en elk facet van jezelf met de grootst mogelijke nieuwsgierigheid en nabijheid te onderzoeken. Of het nu plezier is, verrukking, woede, lust, haat, verwarring, sensualiteit, jaloezie of onrust. Als we dat doen, kunnen we leren te ontspannen in alle ervaringen die deel uitmaken van het mens zijn en deze door je heen te laten stromen. Hierdoor wordt het contact met de diepte en vreugde van het leven steeds groter. Het is alsof je ervaring van zwart wit naar een 4k kleurenbeeld gaat. Voller, rijker, echter en helemaal hier.
Het leven als afgescheiden ik
Toch voelt het leven lang niet altijd rijk, of extatisch en hebben we vaak weinig directe verbinding met de diepe levensvreugde van het bestaan omdat we ons ervoor hebben afgesloten. Dit afsluiten is een verdedigingsmechanisme dat we in ons leven hebben moeten opbouwen omdat sommige ervaringen als kind te veel of te pijnlijk waren om te dragen. Deze verdediging gebeurt grofweg op twee manieren. Of we worden afstandelijk naar onze gevoelens, of we zijn juist heel gevoelig voor alle ervaringen, maar missen de aanwezigheid en helderheid om deze te dragen. Laten we dit uitpakken. Ten eerste kunnen we door de dag heen gaan met een ervaring van afgescheidenheid, weerstand of controle. We verzetten ons tegen emoties en ervaringen (omdat we vroeg geleerd hebben dat sommige facetten van ons en sommige ervaringen welkom zijn en andere niet). “Ik mag niet boos zijn, dit probleem moet constructief opgelost worden”, “Ik heb te weinig tijd, maar ik moet het wel zo snel mogelijk gedaan krijgen”, “Ik mag mijn plezier niet te uitbundig laten zien, dat is kinderachtig”. We blokkeren onze ervaring door onbewust ons lichaam en geest onder spanning te zetten en creëren op deze manier afstand tot de werkelijke ervaring van het leven. Aan de andere kant kunnen we ook juist heel gevoelig zijn voor wat we ervaren. Het voelt alsof we overspoeld worden. We komen in een chaotische overdrive waarin alles als ‘te veel’ wordt ervaren en we ons lichaamsbewustzijn en de verbinding met het moment verliezen. We raken zo verwikkeld in de angsten dat we het contact met de werkelijkheid en de diepte van het bestaan verloren zijn. Misschien kun je je in een of allebei deze neigingen vinden. In de kern gaat het in allebei de verdedigingsmechanismen om een ervaring van afgescheidenheid van het bestaan en is onze geest en lichaam tot op zekere hoogte gespannen.
Wat is Tantra? Wat is Tantra? Wat is Tantra? Wat is Tantra?
Wat is Tantra? Wat is Tantra? Wat is Tantra? Wat is Tantra?
Door deze twee beschermings strategieën proberen we ons af te scheiden van de rauwheid en pijnlijkheid die bij het leven hoort en dit werkt vaak best goed – tot op zekere hoogte. We voelen minder boosheid, verdriet, of angst, we zijn minder kinderachtig, we zijn dan van buiten ‘succesvol’ en ‘weloverwogen’ of we leven in een hyperarousal die onderliggend verdriet en pijn op afstand houdt. Maar daar staat een behoorlijke prijs tegenover. We geven namelijk het contact met onze diepte, gevoeligheid én met de ander op. We voelen ons eenzaam, zinloos, verveeld, leeg, gefrustreerd, depressief, mechanisch, gespannen, angstig, burned out. We hebben de poorten van de ervaring zo dichtgegooid, dat zelfs de levenslust en gevoeligheid van ons hart er niet meer door kan.
Tantra zegt, er is een manier om het contact met de volte en diepte van het leven terug te vinden en dat is door de poorten weer stuk voor stuk open te zetten. Met alles wat daarbij komt kijken… En vooral met bewustzijn in het hier en nu. Zo gaan we langzaam weer voelen wat het leven te bieden heeft in zijn volle reikwijdte. De volle glorie ervan, de heerlijkheid, de extase én de duisternis, pijn, vervormingen. Want wie de poorten van hun ervaring opent, kan niet kiezen wat daar wel of niet doorheen komt, het is ‘the full package’. Wanneer we ons openstellen voor al deze kleuren van onszelf, komen we er achter hoe veel meer we zijn dan wat we kenden. Het geeft de mogelijkheid om al deze facetten te omarmen, te helen en te transformeren. Het leven wordt rijk, krachtig, contactvol, gevoelig en draagbaar tegelijk.
Ben jij benieuwd hoeveel er in jou zit?
Perfectie voorbij
Het omarmen van alles wat je bent klinkt mooi, maar de Tantrische beoefening van ‘ja zeggen’ tegen elk facet van jou is een behoorlijk radicale stap. Het is een drastische verschuiving in de manier waarop we het leven aangaan, want ben je werkelijk bereid om alles te verwelkomen wat er in je zit? Ben je bereid je verlegenheid, je lust, je woede, je diepe liefde, je kwetsbaarheid, onhandigheid of stralende schoonheid in zijn volle omvang te ervaren? Ben je ook bereid je ‘imperfectie’ onder ogen te komen?
Een tantrika streeft er dan ook niet naar om perfect te worden en alle menselijke ‘tekortkomingen’ te overstijgen. Het Tantrische werk is juist gericht op het inzicht dat het leven al een perfect samenspel van het bestaan is. Het doel is dus niet zo zeer om ‘verlicht’ te raken en klaar te zijn met je ontwikkeling, maar om volledig bewust te zijn van dat wat er in je speelt en dit te herkennen als een volmaakte expressie van Jezelf die je mag ervaren zonder terug te houden. Dat kan soms behoorlijk rauw zijn, of juist heel sensueel of pijnlijk, of speels – het is in ieder geval vol leven. In Tantra wordt alles omarmd en uitgenodigd in het bewustzijn: de hoogte- en dieptepunten, het leven en de dood, het licht en het donker, het spectaculaire en het alledaagse… Al deze ervaringen kunnen een ingang worden tot de realisatie van de diepte en extase waar we allemaal deel van zijn.
Vitale levensenergie - Shakti
In veel spirituele tradities ligt de focus op het overstijgen van deze wereld met het idee dat dit aardse leven niet echt deel uitmaakt van spiritualiteit. Het ideaal is dan bijvoorbeeld om monnik te worden en je ervaring te observeren en je te onthechten van verlangens en emoties. Dit is begrijpelijk, aangezien het behoorlijk ingewikkeld is om met intense verlangens en emoties om te gaan. Maar Tantra zegt juist ‘doe dat niet’, trek je niet terug van je emoties en verlangens, want daar zit juist zoveel kracht in! Ze worden gezien als een bron van vitale levensenergie die we kunnen gebruiken om blokkades te bevrijden en onze aanwezigheid te activeren.
Deze vitale levensenergie wordt in de Tantra Shakti genoemd en wordt gezien als de energie die ten grondslag ligt aan alle vormen. Shakti is duidelijk voelbaar in het dansen, vrijen, in boosheid, huilen, zingen, maar ook gedachten of fysieke objecten zijn een expressie van deze energie. In de wetenschap is inmiddels een tijd bekend dat alle materie eigenlijk energie is die razendsnel in beweging is. De Tantrika’s waren zich hier al bewust van en herkenden alles wat tot vorm komt in dit universum als Shakti, van mensen, gedachten, tot geluiden, tot tijd.
Dus ook onze emoties zijn een uiting van deze energie. En in ons leven zetten we deze energie vaak vast als een bevroren ijsberg waarvan het water eeuwenlang stil staat. Tantra leert je deze energie los te smelten en door te laten stromen. Wat we daarbij moeten leren is om met de vitale energie om te gaan. Het is als vuur, dat is gevaarlijk als je niet weet wat je doet, maar hartverwarmend, verrukkelijk en verbindend als je weet wat je doet. Tantra nodigt je dus uit om bewustzijn bij je energie te houden en deze vol door je lijf te laten gaan. Hiervoor werken we met energie- en ademwerk om de vitale energie op te wekken en vervolgens vrijuit door het lijf te laten stromen.
Wat is Tantra? Wat is Tantra? Wat is Tantra? Wat is Tantra?
Shiva en Shakti
Naast Shakti is er binnen de Tantra nog een hoofdprincipe en dat is Shiva. Waar Shakti de vorm representeert, is Shiva de ruimte of de grond van Aanwezigheid. Dit is de container die alle vormen draagt. Dit principe is niet zo tastbaar, juist omdat het vormloos is. Je zou het kunnen zien als de open hemel die ruimte geeft aan alles om er doorheen te bewegen – vogels, wolken, vliegtuigen, satellieten, planeten. Het is de ruimte die alles draagt en niets vasthoudt. Het maakt geen onderscheid tussen ‘goede’ of ‘slechte’ vormen. Het laat vervuilende straaljagers net zo goed toe als prachtige vogels. Zo kan ook een emotie, lichamelijke kriebel, of gedachte verschijnen in je aanwezigheid. Het krijgt dan de ruimte om te bestaan zo lang het bestaat en vervolgens verdwijnt het ook weer. Het wordt weer opgenomen in de grond van Aanwezigheid. Vervolgens komt er weer een nieuwe vorm van Shakti op, zoals een glimlach, een herinnering, een impuls om te bewegen, en ook die verdwijnt weer. Het bijzondere is dat al deze vormen ontstaan uit Shiva en er ook weer in verdwijnen alsof ze er nooit waren. Luister maar eens naar de klank van een bel of een passerende auto. Na verloop van tijd, is deze volledig opgenomen in de grond van Aanwezigheid alsof deze er nooit was.
Wij kunnen contact maken met deze grond van aanwezigheid. Vaak oefenen we dit in meditatie, maar het kan ook in andere Tantrische technieken. Wanneer we ons meer herkennen in deze grond, en erin leren rusten, is het mogelijk om vele vormen door ons heen te laten gaan terwijl we een ervaring van gecentreerdheid blijven voelen. Dit is wat anders dan ‘afstand nemen’ van de ervaring. Het is juist helemaal in de ervaring zijn, terwijl je rust in de grond van Aanwezigheid. Dit maakt het mogelijk om de intensiteit van Shakti te dragen zonder je er volledig door te laten meeslepen, gek te worden of je emoties of verlangens op anderen af te reageren. En dat vraagt oefening en een veilige setting om het werk te kunnen doen.
Wanneer je beide kwaliteiten van Shiva en Shakti bij elkaar brengt, wordt het leven als een weldadig kampvuur dat brand, energie geeft, verwarmt, verbindt én tegelijkertijd containment heeft, dus niet het hele bos in brand steekt.
Wil je ontdekken hoe?
Wat is Tantra? Wat is Tantra? Wat is Tantra? Wat is Tantra?
Wij nodigen je uit in retraites, (online) workshops of 1 op 1 om het onderzoek aan te gaan en te ontdekken hoe veel meer het leven te bieden heeft.
Als je vragen hebt, neem gerust contact met ons op!
Ruben Mul (7 augustus 2024)
Wat is Tantra? Wat is Tantra? Wat is Tantra? Wat is Tantra?
Wat is Tantra? Wat is Tantra? Wat is Tantra? Wat is Tantra?
Tantra cursussen & retraites
Ontdek Tantra met ons
Als je Tantra met ons wil ervaren, nodigen we je uit op een van onze workshops, retraites of programma’s.
Wat is Tantra? Wat is Tantra? Wat is Tantra? Wat is Tantra?
Schrijf je in voor de nieuwsbrief en ontvang gratis begeleide meditaties
Let's Connect
Laat een bericht achter als je vragen of feedback hebt. We houden graag contact!